Kan omega-3 insulinegevoeligheid verbeteren?

Written by Cassi O'Brien
Reviewed by Kimberly Langdon
Uitgelichte afbeelding voor artikel over hoe omega-3 de insulinegevoeligheid verbetert

Heeft u insulineproblemen, maar bent u niet zo happig op het gebruik van synthetische drugs? Het blijkt dat een zeer populair natuurlijk voedingssupplement wel eens het antwoord kan zijn op uw gezondheidsproblemen! Lees het hele artikel om erachter te komen of er enige waarheid schuilt in de bewering “omega-3 verbetert de insulinegevoeligheid”.

Wat is insuline precies?

Insuline is een hormoon dat wordt geproduceerd door bètacellen in de pancreas. Het is verantwoordelijk voor het benutten van glucose (bloedsuikerspiegel), zodat het kan worden gebruikt of opgeslagen als de energiebron voor het lichaam. Omdat het zo’n belangrijke rol speelt bij het goed functioneren van het lichaam, kan het tot ernstige gezondheidsproblemen leiden als het niet wordt gereguleerd.

Wat is insulinegevoeligheid?

De insulinegevoeligheid houdt verband met de manier waarop het lichaam glucose metaboliseert en de energiebron opslaat. Het wordt meestal ter sprake gebracht in verband met het onderwerp diabetes. Maar insulinegevoeligheid kan een zeer complexe kwestie zijn en kan door verschillende factoren worden veroorzaakt.

Behandelingen voor verminderde insulinegevoeligheid zijn talrijk. Er zijn meerdere medicijnen voor de behandeling van insulineresistentie, evenals diëten voor insulineresistentie. Recente onderzoeken hebben echter aangetoond dat een manier om de insulinegevoeligheid te helpen verbeteren ook kan worden gevonden in een eenvoudige, met vloeistof gevulde capsule: omega-3-supplementen.

man en vrouw zitten op het strand

Problemen met insulinegevoeligheid

Er zijn twee hoofdvormen van problemen met de insulinegevoeligheid:

Hoge insulinegevoeligheid

Iemand met een hoge insulinegevoeligheid heeft minder insuline nodig om glucose te metaboliseren en het lichaam heeft de neiging minder insuline te produceren dan nodig is. Als er te veel insuline vrijkomt of via injectie wordt toegediend, kan dit leiden tot hypoglykemie, wat een aandoening is waarbij er niet voldoende glucose in de bloedbaan aanwezig is.

De meest voorkomende symptomen van hypoglykemie zijn trillen en een delier. In ernstige gevallen kunnen ook coma en overlijden optreden. Echter, dit zal meestal veroorzaakt worden door een tumor die een insulinoom wordt genoemd en komt zeer zelden voor, of doordat er te veel insuline is geïnjecteerd.

Lage insulinegevoeligheid

Dit is het meest voorkomende type insuline gerelateerde probleem en is een kenmerk van type 2-diabetes. Het wordt ook wel ‘insulineresistentie’ genoemd. Bij deze aandoening heeft het lichaam moeite met het metaboliseren van glucose, omdat de insuline niet zo goed werkt en de alvleesklier reageert door meer insuline te produceren.

Dit kan leiden tot hyperinsulinemie, waarbij er te veel insuline in de bloedbaan zit. Omdat er problemen zijn met het opnemen van glucose, komt hyperglykemie ook vaak voor bij mensen met insulineresistentie.

Hoge bloeddruk, hart- en vaatproblemen, botdichtheid en bepaalde vormen van kanker worden in verband gebracht met langdurige insulineresistentie. De factoren die insulineresistentie veroorzaken zijn onbekend, maar er wordt aangenomen dat de aanwezigheid van visceraal vet een belangrijke rol speelt.

man staat op een klif met de oceaan onder hem

Hoe Omega-3 de insulinegevoeligheid helpt verbeteren

Van omega-3-vetzuren wordt al lang vermoed dat ze het potentieel hebben om mensen te helpen die lijden aan een abnormale insulinegevoeligheid. Maar pas de afgelopen jaren heeft de wetenschappelijke gemeenschap gedegen onderzoek gedaan naar het onderwerp dat deze beweringen over de interacties met visolie-insuline ondersteunt.

Het mechanisme waarmee gedacht wordt dat omega-3-vetzuren insuline reguleren, is door interactie met celreceptoren. Door deze interactie kunnen cellen gemakkelijker met insuline binden en kan het de insulineresistentie helpen omkeren.

De effecten van omega-3 op diabetes en zowel lage als hoge insulinegevoeligheid zijn de afgelopen tien jaar onderzocht. De conclusies ondersteunen in hoge mate de effectiviteit van omega-3 bij het verbeteren van de insulinegevoeligheid.

Hier zijn een paar voorbeelden:

  • In een in 2007 gepubliceerde studie werd het mogelijke effect van omega-3 op de preventie van diabetes type 1 bij kinderen met genetische aanleg hiervoor onderzocht. Dagelijkse levertraansupplementen, die zowel DHA als EPA bevatten, werden aan de studiedeelnemers gegeven tijdens de kindertijd en de vroege kinderjaren. De resultaten van het onderzoek lieten een verminderd risico zien op de ontwikkeling van diabetes type 1 bij kinderen met een genetische aanleg hiervoor (1).
  • De preventieve eigenschappen van omega-3-vetzuren en visolie zijn niet beperkt tot type 1-diabetes, maar er is ook waargenomen dat ze de insulineresistentie verbeteren en ook het ontstaan van type 2-diabetes voorkomen. In een onderzoek uit 2009 werd waargenomen dat DHA, EPA en ALA insulineresistentie voorkomen of omkeren (2).
  • Het tegengaan van de insulineresistentie door gebruik van omega-3-suppletie is waarschijnlijk ook mogelijk voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes. Uit een recente studie, gepubliceerd in Clinical Nutrition, blijkt dat de insulineresistentie significant werd verminderd bij de studiedeelneemsters die doses van 1000 mg omega-3-supplementen innamen ter behandeling van zwangerschapsdiabetes. De bloedglucosewaarden bleven echter onveranderd (3).
zwangere vrouwen kunnen profiteren van omega-3 om de insulinegevoeligheid te helpen verbeteren. 

Meer onderzoeken naar de voordelen van DHA en EPA

Van de drie meest voorkomende omega-3-vetzuren is aangetoond dat DHA en EPA de grootste impact hebben op het verbeteren van de insulineresistentie. Deze twee vetzuren worden vrijwel uitsluitend in vis aangetroffen en deze zitten in omega-3 visolie supplementen.

In het Journal of Nutritional Biochemistry werd een onderzoek gepubliceerd waarin alleen naar de effecten van DHA werd gekeken. De studie concludeerde dat er een verbetering was bij mensen met aan obesitas gerelateerde insulinegevoeligheid wanneer DHA werd toegediend (4).

De effecten van EPA op de insulinegevoeligheid bij mensen met type 2-diabetes werden onderzocht in een dubbelblinde en placebogecontroleerde studie uit 2013, gepubliceerd in het Singapore Medical Journal. Deelnemers kregen dagelijks 2 gram gezuiverd EPA en er werd een daling van het insulinegehalte opgemerkt. Dit suggereert dat de alvleesklier niet werd aangezet tot het produceren van overtollige insuline omdat de insulineresistentie was afgenomen (5).

Omega-3-vetzuren zijn essentieel voor het behoud van de gezondheid en een tekort daaraan kan een aantal gezondheidsproblemen veroorzaken. Uit een in 2012 gepubliceerde studie bleek dat een dieet met veel fructose, maar weinig omega-3-vetzuren, het potentieel had om de signalering van insulinereceptoren in het deel van de hersenen dat de hippocampus wordt genoemd, te verstoren. Dit suggereert dat een mogelijke manier om insulineresistentie te behandelen en abnormale insulinegevoeligheid te voorkomen, het handhaven van een gezond dieet is dat omega-3-vetzuren bevat. Als alternatief zou een kwalitatief hoogstaand omega-3-supplement ook gunstig zijn voor uw gezondheid (4).

Conclusie over “Kan Omega-3 de insulinegevoeligheid verbeteren?”

Zoals u in dit artikel heeft geleerd, verbetert omega-3 de insulinegevoeligheid door de insulineresistentie te behandelen of te verminderen. Een tekort aan deze belangrijke voedingsstof kan in feite een belangrijke factor zijn bij het ontwikkelen van insulineresistentie. Zorg er dus voor dat u voldoende omega-3 binnenkrijgt via uw dieet. Anders is aanvulling met hoogwaardige visolie rijk aan omega-3 een uitstekend alternatief.

(1) Norris, Jill M et al. “Omega-3 polyunsaturated fatty acid intake and islet autoimmunity in children at increased risk for type 1 diabetes.” JAMA vol. 298,12 (2007): 1420-8. doi:10.1001/jama.298.12.1420

(2) Fedor, Dawn, and Darshan S Kelley. “Prevention of insulin resistance by n-3 polyunsaturated fatty acids.” Current opinion in clinical nutrition and metabolic care vol. 12,2 (2009): 138-46. doi:10.1097/MCO.0b013e3283218299

(3) Samimi, Mansooreh et al. “Effects of omega-3 fatty acid supplementation on insulin metabolism and lipid profiles in gestational diabetes: Randomized, double-blind, placebo-controlled trial.” Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland) vol. 34,3 (2015): 388-93. doi:10.1016/j.clnu.2014.06.005

(4) Oliver E, McGillicuddy FC, Harford KA, et al. Docosahexaenoic acid attenuates macrophage-induced inflammation and improves insulin sensitivity in adipocytes-specific differential effects between LC n-3 PUFA. The Journal of Nutritional Biochemistry. 2012 Sep;23(9):1192-1200. DOI: 10.1016/j.jnutbio.2011.06.014.

(5) Sarbolouki, Shokouh et al. “Eicosapentaenoic acid improves insulin sensitivity and blood sugar in overweight type 2 diabetes mellitus patients: a double-blind randomised clinical trial.” Singapore medical journal vol. 54,7 (2013): 387-90. doi:10.11622/smedj.2013139