Digitale detox: voel je beter na een offline adempauze

Geen kwaad woord over digitale apparaten. Ze zijn leuk en leerzaam, ze maken ons slimmer en productiever en ze zijn voor velen een bron van inkomsten. Maar op de een of andere manier hebben ze de controle over ons leven overgenomen en kunnen we geen dag meer zonder onze smartphone, tablet en social media. Als jij ook de controle over je leven terug wilt, lees dan verder. In dit artikel leggen we uit waarom een digitale detox zo belangrijk is en hoe je dit het beste aan kunt pakken. 

Wat is een digitale detox?

Een digitale detox is simpelweg een periode zonder digitale apparaten. Je kunt het een “gadget dieet” noemen. Tijdens een digitale detox neem je een welverdiende pauze van schermen en je online leven, zodat je opnieuw met jezelf en de offline wereld kunt verbinden. Waarom? Omdat het leven uit meer bestaat dan je televisie, laptop, tablet en smartphone! En voordat je in koud zweet uitbreekt (oh nee! geen internet! geen social media!) – je kunt een digitale detox zo lang en kort maken als je zelf wilt. 

Wie heeft het nodig?

Iedereen die het moeilijk vindt om “uit te schakelen” en moeite heeft een goed evenwicht tussen werk en privéleven te bewaren. Er is een groeiende “always on” werkcultuur dankzij het continu gebruik van laptops en smartphones. Zelfs buiten kantooruren blijven mensen berichten en meldingen van werk checken. Dit kan leiden tot mentale uitputting en interferentie met het persoonlijke leven (1). Maar niet alleen werkende volwassenen hebben van tijd tot tijd baat bij een digitale pauze – kinderen hebben er ook veel aan!

6 voordelen van een digitale detox

Een digitale detox is een welkome adempauze die over het algemeen een positief effect heeft op je mentale, emotionele en fysieke gezondheid. Gun je ogen, geest en lichaam de tijd om te bij te komen en aan te sterken. Dit zijn de 6 belangrijkste voordelen van digitaal detoxen:

1) Je ogen krijgen rust

Hoeveel uur per dag breng je voor een scherm door? 6? 8? 12? Misschien zelfs meer? Een studie gepubliceerd in het BMJ Open Ophthalmology journal schat dat meer dan 50% van de computergebruikers last heeft van digitale oogvermoeidheid. Het is gekoppeld aan binoculaire stress en droge ogen, een aandoening waarbij de ogen niet genoeg tranen produceren (2). Door te detoxen (hoe langer, hoe beter), geef je je ogen de tijd om te rusten en te herstellen. 

2) Je voelt je bewuster van jezelf en je omgeving

Het is niet makkelijk om je bewust te voelen van jezelf, je gedachten en de mensen om je heen wanneer je continu wordt gebombardeerd met sms’jes, e-mails, meldingen op social media en nieuwsberichten die je angst inboezemen. Een digitale sabbatical leert je meer bewust te zijn van je gedachten en emoties. Minder afleiding leidt ertoe dat je weer contact kunt maken met jezelf, vrienden en familie. 

3) Je relaties verbeteren

Je bent met een groep mensen samen (familie, vrienden of collega’s), maar er wordt niet veel gepraat. In plaats van een goed gesprek met een dierbare of fijne collega zit iedereen aan zijn telefoon gekluisterd. Herken je deze situatie? Tijdens een digitale detox leer je technologie aan de kant te zetten, zodat je kunt genieten van quality time met de mensen om je heen.

4) Je slaapt beter

Val je soms moeilijk in slaap? Een meta-analyse die vorig jaar werd geplubliceerd (met meer dan 35.000 totale deelnemers verspreid over 23 studies) toonde aan dat internetverslaving tot slaapproblemen leidt. Het leidt onder andere tot een significante vermindering van het aantal uren slaap (3). Een digitale detox is dus zeker geen slecht als je je nachtrust wilt verbeteren. 

5) Verbeterde productiviteit 

Digitale apparaten zijn een paradox: ze kunnen zowel goed als slecht voor je productiviteit zijn. Met de juiste tools en apps kun je in korte tijd veel werk verzetten. Aan de andere kant kun je makkelijk afgeleid worden, waardoor je productiviteit een diepe duik kan nemen. Als je het gevoel hebt dat je productiviteit aan het dalen is, kun je een snelle detox doen om je hoofd leeg te maken. Hierdoor kun je je blijven concentreren op wat echt belangrijk is. 

6) Verminder gevoelens van angst en verbeter je geestelijke gezondheid

Internet is leuk en leerzaam, maar als je niet oplet kun je ook snel verdwalen in een doolhof vol onheil en somberheid. Denk aan al het slechte nieuws online, alle misdaad en natuurrampen. Of wat dacht je van de ‘perfecte’ foto’s die je op je social media-feed ziet en waardoor je je ontoereikend voelt? Door offline te gaan, kun je jezelf deze angst besparen. Zo geef je jezelf een welverdiende mentale adempauze. 

Hoe vaak moet je detoxen?

Nu je alle prachtige voordelen van een digitale detox kent, vraag je je vast af hoe vaak je het moet doen? Daar is geen goed of fout antwoord op te geven. Je kunt het zo vaak of zo weinig doen als je wilt. Je kunt een langere detox van een paar dagen doen of elke dag een mini-detox van een paar uur. 

Als je bijvoorbeeld op werk achter de computer zit, kun je tijdens je lunchpauze even helemaal offline gaan. Zet ook meldingen op je telefoon uit, zodat je niet in de verleiding komt om te kijken. Maak een wandeling en geniet van de omgeving. Praat met mensen. Schrijf je gedachten op in een dagboek. Doe iets waarbij je niet naar een scherm hoeft te kijken.

Hoe pak je een digitale detox aan?

Er zijn veel verschillende manieren om digitaal te detoxen, maar het belangrijkste is om weg te blijven van AL je digitale apparaten. Blijf dus weg van computers, tablets, smartphones, e-readers en zelfs je tv. Zolang je “unplugged” bent van de elektronische (online) wereld, ben je aan het detoxen. Volg deze tips voor een succesvolle digitale detox:

1) Maak een plan

Het is moeilijk om zonder een plan te detoxen. Je weet zelf hoe verslavend digitale apparaten zijn, dus ze simpelweg links laten liggen werkt niet voor iedereen. Misschien krijgt je last van FOMO-gevoelen (Fear Of Missing Out). Om succesvol digitaal te detoxen, kun je dit meenemen in je plan: 

• Je offline activiteiten – hoe ga je je tijd zonder digitale apparaten besteden?
• Wat wil je bereiken – waarom doe je dit, wat wil je uit deze ervaring halen?
• Bepaal een strikte tijdlijn – op welk moment van de dag of week ga je digitaal detoxen? Zet deze tijd/datum in je agenda als je het eenmaal hebt besloten.

2) Wees realistisch

Je eerste digitale detox zal niet makkelijk zijn. Denk er maar eens aan hoe vaak je je telefoon dagelijks op nieuwe berichtjes checkt? In één keer afkicken is soms simpelweg niet te doen, dus wees realistisch met je doelen. Plan geen hele detoxweek als je moeite hebt een halve dag vol te houden. Babystapjes is het sleutelwoord. Als je zeker weet dat je comfortabel bent met korte detoxperiodes ben je er klaar voor om ze uit te breiden.

3) Laat het je collega’s en familieleden weten

Laat het je naasten weten zodat ze weten dat ze niet op je berichtjes hoeven te wachten en niet ongerust hoeven te zijn wanneer ze niets van je horen. Vertel je leidinggevende dat je je oproepdienst in het weekend uit wilt stellen, zodat er op tijd iemand anders voor gezocht kan worden. 

3) Creëer een schermvrije zone in huis

Dit kan je slaapkamer, keuken, balkon of garage zijn, zolang er maar een ruimte is zonder digitale apparaten die je kunnen verleiden. Maak deze ruimte permanent schermvrij, zodat je altijd weet waar je terecht kunt als je even een snelle pauze van de digitale wereld wilt.

5) Schrijf je ervaringen op in een dagboek

Een dagboek bijhouden biedt veel voordelen. Het kan therapeutisch zijn om je gedachten en gevoelens van je af te schrijven. Je kunt activiteiten opschrijven die je de volgende keer tijdens je detox zou willen doen. En het is altijd leuk om later terug te lezen zodat je kunt zien hoever je sinds het begin van je reis gekomen bent.

6) Maak digitaal detoxen een gewoonte

De makkelijkste manier om regelmatig te detoxen, is door er een gewoonte van te maken. Het vormen van een gewoonte vereist tijd, discipline en toewijding. Het kan tussen de 18 en 254 dagen duren om een routine in een gewoonte om te zetten (4). 

Om van detoxen een gewoonte te maken, kun je elke dag een mini digitale detox doen. Door consequent elke dag op hetzelfde tijdstip de stekker uit het stopcontact te trekken en offline te gaan, zul je snel gewend raken aan je nieuwe, apparaatloze routine! 

Conclusie

Het idee van een periode zonder digitale apparaten is wat vreemd, of niet? We gebruiken ze zo vaak voor zowel werk als plezier dat we ons moeilijk een leven zonder smartphones en tablets voor kunnen stellen. Maar het leven speelt zich natuurlijk niet alleen online af! Het is belangrijk om verbonden te blijven met alles wat er om ons heen gebeurt. Een digitale detox zal je hierbij helpen. Volg simpelweg de tips die we in dit artikel hebben gedeeld. Veel succes!